Kościól p.w. św. Marcina
Wymieniany w dokumencie już w 1242 r . Budowę obecnego kościoła rozpoczęto po 1330 r i kontynuowano ją do końca XIV w. Dalsze prace kontynuowano prowadzono w części zachodniej w 1446 i 1573. Na przełomie XVI i XVII w. została przebudowana kruchta południowa. Kościól był restaurowany w XVII w. (po pożarze w 1648) i w latach 1865-1866 i 1883, ostatnio remontowany w 1962. Jest kościołem orientowanym, murowanym z kamienia łamanego, z trzynawowym czteroprzęsłowym korpusem halowym, z długim prezbiterium zamkniętym wielobocznie. Wnętrze kościoła przekrywają sklepienia krzyżowo-żebrowe wsparte na rzeżbionych konsolkach, stanowiących bardzo cenny zespół rzeżby figuralnej z końca. XIV w. Barokowe wyposażenie wnętrza kościoła pochodzi głownie z końca XVII w.
Wokół świątyni otoczony murem teren dawnego cmentarza z licznymi epitafiami. Epitafia i nagrobki zdobią też ściany zewnętrzne świątyni.
- Tekst oraz zdjęcia pochodzą z portalu Wratislaviae Amici.
Opis w opracowaniu Hansa Lutscha
- Grabsteine:
1) eines Priesters (mit dem Kelche) mit Umschrift in Minuskeln. Ganz abgetreten.
2) mit teilweise verdeckter Schrift: (1)520 fra qua pst (feria quarta post) michaelis obiit honesta margare(ta)... - Epitaph für eine Ritterfamilie, von 1526, die Auferstehung Christi als mittleres Relief darstellend. Übertüncht.
- Epitaph (?), Wandaufbau in den Formen mittlerer Renaissance mit Reliefs ganz kleinen Maßstabes. Sandstein.
- Epitaph von bedeutendem Aufbau in Spätrenaissanceformen mit mehreren Reliefs (Mittelfeld: Auferstehung Christi), für den Bürger Balthasar Hartrauft + 1586 und seine Hausfrau. Sandstein, Alabaster, Grünstein. Leider überstrichen.
- Epitaph, hoher Wandaufbau aus der Spätrenaissance, 1602/5. Zerstört.
Wyciąg z inwentaryzacji hrabiego Hoverdena
- 1590. Schoebel, Franz, Bürger.
- 1592. Bernau-Beer, Georg v., Senator.
- 1604. Klimpe, Lorenz, Kind.
- 1690. Kühn, Chr. Ad., phil, et med. Dr.
- 1736. Sternek, Sus. Marg., gb. Bergoldtin
- Schlesiens Grab-Denkmale und Grab-Inschriften. Graf Hoverden'schen Sammlung - Breslau 1870-72. -
Płyta nagrobna z 1362 roku
Płyta nagrobna z 1362 roku ze sceną Ukrzyżowania, znajdująca się w Kaplicy Mariackiej.
Epitafium Christophorusa Kuhn † 1690
Barokowe epitafium Christophorusa Adamusa Kuhn, doktora medycyny i filozofii, zmarłego 14 października 1690 roku.
- Reprodukcje pochodzą z książki Jana Rybotyckiego: Dzieje parafii rzymsko-katolickiej i kościoła Św. Marcina w Jaworze (1242 - 1992) - Jawor 1992
Proszę o nadesłanie zdjęć epitafiów i płyty nagrobnej znajdujących się w kościele.
Epitafium Marii Iacobs † 1608
Płyta nagrobna Marii Iacobs, córki Christopha mieszkańca Jawora, zmarłej 2 lutego 1608 roku mając zaledwie 5 tygodni.
ANNO 1608 DEN 2 FEBRVARI
IST IN GOT SELIGLICH VOR
SCHIDEN MARIA DES HERR
CHRISTOPH IACOBS BVRGER
ALHIER GELIEBTES TOCHTER
LEIN SEINES ALTERS 5 WOCH
EN DEM GOT GNADE
- Zdjęcie pochodzi z portalu Wratislaviae Amici.
Renesansowe epitafium z XVI wieku
Renesansowe epitafium z XVI wieku. Niestety, niewyraźne zdjęcie nie pozwala na odczytanie inskrypcji.
- Zdjęcie pochodzi z portalu Wratislaviae Amici.
Barokowe epitafium z XVII wieku
Przepiękne barokowe epitafium z XVII wieku. Niestety, została całkowicie zniszczona płyta inskrypcyjna i nie wiadomo, komu było poświęcone.
- Zdjęcie pochodzi z portalu Wratislaviae Amici.
Dwie płyty nagrobne
Dwie płyty nagrobne. Jedna z XVI wieku poświęcona Dorothei Frvbel, żonie Hansa, zmarłej 27 maja 1557 roku a druga, pod nią, Antonowi Langsch, urodzonemu 26 lipca 1799 roku w Głogowie a zmarłemu 14 lutego 1858 roku w Jaworze.
NACH * CHRIST * GEBVRTH
1557 * IAR * DEN * 27 MAI IST
IN * GOTH * SELIGLICH * ALHIER
* VORSCHIDEN * DE * TVGENS * FRAV
* DOROTHEA * FRVBELIN * DES
EHE * HANS * WOLE * AVF * STEGE
VERLASNE * WITTIB * GEBE
IHR * MIT * ALLEN * GLEUBIGEN
AVF VERSTEHUNG * AMEN
FILIVS * ANDREAS * SCIBAM
* OPPID * EXPERTATE * F. F.
- Zdjęcie pochodzi z portalu Wratislaviae Amici.
Barokowe epitafium z XVII wieku
Przepiękne barokowe epitafium z XVII wieku. Ze względu na niską jakość zdjęcia nie do odczytania inskrypcja.
- Zdjęcie pochodzi z portalu Wratislaviae Amici.
Barokowe epitafium z XVII wieku
Kolejne przepiękne barokowe epitafium z XVII wieku. Jednakże bardzo zniszczona przez warunki atmosferyczne płyta inskrypcyjna nie pozwala na odczytanie całości. Można jedynie wyłowić imiona ale i tak nie wszystkie. A odczytanie imiona, to: Anna Catharina, Johann Christoph, Anton Bernard, Catarina Teresia Barbara, Anna Catharina z datą roczną 1682, Johann, Christian, Barbara, Helena, Catharina, Theresia oraz Christian Joseph Mentzel.
- Zdjęcie pochodzi z portalu Wratislaviae Amici.
Epitafium Georiusa Funck
Barokowe epitafium Georiusa Funck.
- Zdjęcie pochodzi z portalu Wratislaviae Amici.
Epitafium Christophoro Schobelio † 1590
Barokowe epitafium Christophoro Schobelio, doktora medycyny i filozofii, zmarłemu w 1590 roku w wieku 63 lat.
- Zdjęcie pochodzi z portalu Wratislaviae Amici.
Epitafium Hansa Profe i jego żony Barbary
Renesansowe przepiękne epitafium Hansa Profe, zmarłego 18 sierpnia 1559 roku oraz jego żony Barbary, zmarłej 21 sierpnia tego samego roku.
IST IOR 1559 DEN 18 AVGVST
IST IN GOT SELIG ENTSC
HLAFEN DER VORSICHTI
GE HANS PROFE DARNACH
DEN 21 AVGVSTI DESSE
LBEN IARES IST AVCH SE
LIG VORSCHEIDEN BARBA
RA SEINE EHLICHE HAV
SFRAV * GOT * VERLEIH * IHN
EN * EIN * FROLICHE * AVFF
ERSTEHVNG * AMEN
Płyta nagrobna NN mężczyzny
Bardzo zniszczona płyta nagrobna NN mężczyzny w ztroju rycerskim, prawdopodobnie z XVI wieku.
Epitafium Georgiusa Hofmana oraz jego żony Anny
Renesansowe epitafium Georgiusa Hofmana, zmarłego 27 maja 1615 roku w wieku 77 lat, oraz jego żony Anny zd. Mehl, zmarłej 22 stycznia 1598 roku w ieku 54 lat.
NACH CHRISTI VNSERS HEILANDES GEBVRT IM IARE
1615 DEN 27 MAY IST IN GOT SELIGLICH
ENTSCHLAFFEN DER ERBARE VORSICHTIGE GEOR=
GIVS HOFMAN EIN LENSMAN AVF DEN 50 HVBEN
SEINES ALTERS IM 77 IARE ZV VOR ABER
ANNO 1598 DEN 2 * IANVARY HAT IN WAREM
ERKENTNIS VND BESTINDIGER ANRVFFVNG
GOTTS CHRISTLICH BESCHASSEN DIE ERBARE TV=
GENT SAME FRAW ANNA GEBORNE MEHLIN
SEIN EHLICH GEMAL IHRES ALTERS IN 54
IARE WELCHEN WOLLE EINE SEHLIGE
RVHE VND FROLICHE AVFFERSTEHVNG
AM IVNGSTEN TAGE ZVM EWIGEN
LEBEN AMEN
Zespół epitafiów
Zespół barokowych bardzo zniszczonych przez warunki atmosferyczne epitafiów na murze okalającym kościół.